Nis-d'aucèu
Neottia nidus-avis
Orchidaceae
Noms en français : Néottie nid-d'oiseau, Herbe aux vers.
Descripcioun :Lou nis-d'aucèu, es uno Orchidaceae touto brunello que fai pas de clouroufilo. Ei pas nimai parasite mai pulèu viéu de coutrìo emé un champignoun qu'es éu en raport emé li racino d'un aubre (micourizo). Se recounèis eisa, mai lou fau pas prendre pèr uno erbo-de-taurèu (Orobanche).
Usanço :Lou nis-d'aucèu èi vertuous contro li verme coume lou rapourto Sèrgi Audibert : "Me ramente que ma grand me dounavo de Nis d'aucèu pèr li vermo".
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Neottia
Famiho : Orchidaceae
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Colo
- Basso mountagno
- Prado umido
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Neottia nidus-avis (L.) Rich., 1817
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753